Van dagelijkse beslommeringen naar strategisch leiderschap

Van dagelijkse beslommeringen naar strategisch leiderschap

Zo wordt je bedrijf veerkrachtig en futureproof

Veel kmo-bedrijfsleiders worden opgeslorpt door operationeel werk en zitten verstrikt in een web van dagelijkse chaos. Ze leiden hun bedrijf reflexmatig en hebben geen zicht op het grotere geheel. Strategische visie en langetermijnplanning? Ergens in de achtergrond. Nefast voor groei en innovatie, een domper op het werkplezier, en bovenal: je ambities worden gefnuikt. Hoe krijg je weer vat op je onderneming en realiseer je de doelen die je ooit voor ogen had? Parttime CFO Wim Braeckman weet raad.

Bezinnen en vertrouwen

Je loswrikken van de dagelijkse trammelant, hoe doe je dat? “Je moet in eerste instantie afstand nemen en tijd vrijmaken om een helikopterzicht te krijgen. Stel je die ene cruciale vraag: wat wil je bereiken met je bedrijf? Je bent tenslotte niet gaan ondernemen om brandjes te blussen, maar met een specifiek doel voor ogen. Een vermogen opbouwen bijvoorbeeld. Bepaalde dromen verwezenlijken. Iets waarin je gelooft in de markt te zetten. Wat ook je drijfveer is, je onderneming is geen doel op zich maar een instrument om dat doel te behalen.”

Een stap terugzetten om te bezinnen, betekent dat je het reilen en zeilen moet loslaten. Dat vraagt vertrouwen in je medewerkers. “Absoluut. Je moet ervan uitgaan dat iedereen zijn taak naar behoren kan en zal doen. Anders ga je micromanagen en ben je bezig met de punten en de komma’s in plaats van de grote zaken. Goed omringd zijn is een belangrijke voorwaarde om in vertrouwen taken te delegeren.”

Becijferen en plannen

Een van die grote zaken: de cijfers. Voor je beslissingen neemt, moet je uitpluizen hoe je bedrijf er vandaag voorstaat. Dat begint met een analyse van je financiële resultaten. Een CFO komt daarbij goed van pas. “Onze rol is in eerste instantie cijfermatig. De cijfers moeten structureel correct zijn. Als dat het geval is, kun je ze gaan analyseren en er conclusies uit trekken en acties aan koppelen. Maar dat doe je niet op goed geluk – alles moet grondig onderbouwd zijn.”

Cijfers zijn betekenisvol. Niet alleen om je huidige situatie in te schatten, maar vooral als ‘gids’ om objectieven te definiëren. Ook daarvoor reken je op een CFO. “We ondersteunen bedrijfsleiders om een goede strategische planning op punt te zetten die mikt op de middellange en lange termijn. Let wel, in onze snel veranderende wereld moet je buffers inbouwen. De voorbije jaren zijn we van de ene crisis in de andere beland. Corona, hoge energieprijzen, macro-economische en politieke toestanden op het wereldtoneel, oorlogen, noem maar op. Op zo’n strategische planning moet je verschillende scenario’s loslaten, inclusief een worstcasescenario. Je moet risico’s incalculeren en een plan B hebben, je beschermen tegen concurrentie, kijken wat er buiten je bedrijfsmuren en over de grenzen heen gebeurt. Bedrijven die flexibel en veerkrachtig zijn, kunnen zich makkelijker op korte termijn aanpassen, zónder het langetermijnperspectief uit het oog te verliezen. Opportunisme en impulsiviteit doen je onderneming meer kwaad dan goed.”

Hulp inschakelen

Hoe komt het dat zoveel ondernemers worstelen met de pietluttigheden en er niet in slagen om daar bovenuit te stijgen? “Niet elke kmo heeft een degelijke structuur. Bedrijfsleiders staan ook redelijk geïsoleerd en missen dikwijls een klankbord. Ik heb nog meegemaakt dat een bedrijfsleider bezig was met een schuifdeur die niet openging terwijl er zes mensen zaten te wachten in zijn directiezaal. Hij kon die beslommeringen niet van zich afzetten. Zo’n situatie is echt gevaarlijk. Als je constant brandjes aan ’t blussen bent, kun je in een burn-out belanden.

Trouwe en capabele medewerkers zijn essentieel. Maar je moet er ook voor zorgen dat ze zelf oplossingen zoeken en niet bij elke futiliteit je hulp inroepen. Daar vaart hun werkplezier ook wel bij: als mensen het gevoel hebben dat ze mee mogen nadenken en dat hun inbreng waardevol is, voelen ze zich betrokken bij het bedrijf. Tegelijk hou je als leider meer tijd over voor je strategische kerntaken en dingen die je graag en goed doet.

Visie definiëren

Je goed omringen en delegeren, je cijfers onder de loep nemen, je focussen op strategie en de lange termijn … lukt dat zonder hulp van buitenaf? “Dat kan zeker, als je een goede sparringpartner hebt binnen je bedrijfsmuren. Maar je kunt ook een externe partner inschakelen. Een coach, consultant, adviseur, Raad van Advies … of een portfolio-CFO natuurlijk. Wij doen tenslotte veel meer dan de cijfers analyseren. Dankzij onze ervaring in het kmo-landschap en onze brede knowhow, zijn wij vaak klankbord én wegwijzer. We kennen de ins en outs van strategische planning, hebben een ruim netwerk van relevante partners, uitstekende bankrelaties. Bij een aantal van mijn klanten heb ik zelfs mee de volledige rebranding ondersteund, weliswaar in samenwerking met externe experten en agentschappen.”

Dat een kmo-leider geen brandjesblusser mag zijn, zoveel is zeker. Dekt de term ‘architect’ de lading, degene die het bedrijf vormgeeft en voor stevige fundamenten zorgt? “Ik zou er nog iets aan toevoegen: visionair. Je kunt een prima architect zijn, maar daarmee onderscheid je je nog niet van de concurrentie. Ik adviseer ondernemers om een eigen visie te ontwikkelen in plaats van andermans strategieën te kopiëren. Alleen zo maak je het onderscheid en blijf je zelfs in moeilijke omstandigheden relevant. Een unieke visie, inzicht in de cijfers en een veerkrachtig toekomstplan, dat zijn volgens mij de sleutels tot succes op de lange termijn.”

Zit je ook vast in de operationele val? Liever je bedrijf leiden dan eronder lijden? Boek je gratis adviesgesprek om te zien wat wij voor jou kunnen betekenen.

Cashflow forecasting: van brandjes blussen naar risico’s inschatten

Cashflow forecasting: van brandjes blussen naar risico’s inschatten

Door je cashflow te voorspellen, voorkom je onaangename verrassingen en hou je grip op je financiën. Je kunt er je bedrijf mee wapenen tegen de gevolgen van economische en andere ‘stoorzenders’ én er zelfs groeikansen mee benutten. Hoe je dat doet, vertelt Parttime CFO Luc Sienaert.

Niet gokken, wel strategisch schakelen

We trappen af met een definitie van het begrip. Cashflow forecasting betekent inschatten hoeveel geld er in de (nabije) toekomst je bedrijf in- en uitgaat. Om zo een duidelijk beeld te krijgen van de liquiditeit op de korte en wat langere termijn. Luc Sienaert: “Je gaat als bedrijf vooruitkijken en mogelijke euvels identificeren zodat je tijdig beslissingen kunt nemen om het risico op cashtekorten te beperken. Het gaat zelfs nog een stap verder: je financiële middelen strategisch beheren om te weten welke cashflow er vrijkomt en wat je ermee kunt aanvangen.”

Enkele voorbeelden: als de kortetermijnrente fors verhoogt en je hebt veel kredieten op korte termijn, dan kun je die verhoging misschien niet bolwerken. Het verlies van een klant die voor een aanzienlijk deel van je omzet zorgt, houdt ook risico’s in. Of nog extremer: als je winkels noodgedwongen sluiten (zoals tijdens de coronapandemie), hoe ga je dan overleven zonder inkomsten?

“De situatie verschilt van bedrijf tot bedrijf. Als je financieringskosten maar een fractie van je cashflow bedragen, is een rentestijging geen ramp. En als je vooral online verkoopt, zal de sluiting van fysieke winkels minder impact hebben. Bij cashflow forecasting moet je de ‘wat als-scenario’s die voor jou van toepassing zijn in kaart brengen. Net zoals de sensitiviteit: de mate waarin deze parameters je cashflow  beïnvloeden.

Financiële weersvoorspelling

Kmo’s denken doorgaans wel over de wat langere termijn na, maar ze houden zoveel borden in de lucht dat proactief tewerk gaan er niet van komt. “In mijn ervaring zijn ze meer bezig met remediëren dan voorkomen. Als parttime CFO pluizen wij alle risico’s uit en wijzen we ondernemers erop. Als je de risico’s kent en beheerst, ben je beter gewapend tegen onheil. Ik noem het weleens ‘de bekende onbekenden vastleggen’. Je hoeft geen weerman te zijn om te weten dat het kán regenen. Met een paraplu bij de hand, ben je daarop voorzien. Maar als je niet weet dat er zoiets als regen bestaat, ga je natuurlijk geen paraplu aanschaffen.”

Het grote verschil tussen een budget en een forecast is dat de eerste vrij statisch is, terwijl de tweede continu wordt bijgestuurd op basis van nieuwe inzichten en veranderende omstandigheden. Zeker voor kmo’s met sterk wisselende cashflows – bijvoorbeeld seizoensgebonden bedrijven – is het cruciaal om de vinger aan de pols te houden.

Door voortdurend de forecast bij te werken, kan je snel inspelen op veranderingen in inkomsten en uitgaven, de markt of klantgedrag. Anticiperen op positieve en negatieve ontwikkelingen leidt tot betere beslissingen en een stabielere cashflow.

Groeikansen verzilveren

Voorspellen om te anticiperen – zo klaar als een klontje. Maar hoe zet je cashflow forecasting in als instrument om te groeien?  “Als een bedrijf wil groeien en investeert, moet die investering meer opleveren  dan de financieringskost die vermogensverschaffers zoals banken en aandeelhouders eisen.  Alleen dan voegt de investering daadwerkelijk waarde toe aan het bedrijf.”

Opnieuw een voorbeeld om het wat concreter te maken: als je geld leent voor een machine, en je betaalt een rente van 4 %, dan moet die machine een hoger rendement genereren dan de kosten van de lening. De ‘vrije’ cashflow die overblijft nadat je je kapitaalaflossingen hebt betaald, kan je herinvesteren in je bedrijf om zo de duurzame  groei te bevorderen.

Veel ondernemers zijn zich bewust van het belang van vooruitkijken, maar operationele taken slokken alle aandacht op. Proactief cashflowmanagement vraagt tijd en toewijding van een CFO, maar die investering betaalt zich terug door minder financiële verrassingen en doordachte beslissingen die groeistrategieën ondersteunen. “Mijn ervaring is dat bedrijven met nauwkeurige cashflowprognoses meer vertrouwen opbouwen bij banken en investeerders, en dus gunstige voorwaarden kunnen afdwingen om hun groei (verder) te financieren”, besluit Luc.

Zeker zijn dat je cashflow gezond blijft? Reken op een parttime CFO.